Na de koffie rolt Gerard me verder de
Jufferenstraat op, richting Vischpoort. Veel oude binnensteden zijn
een wirwar van steegjes en straatje, in Harderwijk dwaalden we nog
van pleintje naar pleintje, maar hier is daar geen sprake van.
Het stratenplan van Elburg is een
keurig, strak ruitjespatroon. Als we links of rechts een zijstraat
inkijken zien we de stadsmuur, met op regelmatige afstanden een
muurtoren. Een deel daarvan is omgebouwd tot piepkleine woonhuisjes.
De Vischpoort is de enige stadspoort die
in Elburg overgebleven is. Als je er onderdoor gaat kom je bij de
haven. Oorspronkelijk schijnt het een gesloten toren te zijn geweest,
al vraag ik me wel af hoe de Elburgers in die tijd dan toegang hadden
tot de haven. Er moet een andere doorgang zijn geweest, tenzij men de
goederen en vis – vanuit de haven – om het stadje heen naar een
andere poort vervoerde. Boven de poortdoorgang is een
wachtlokaal en de toren heeft een klok, middenin de gevel, die op de
hoeken nog gesierd is met arkeltorentjes.
Wij gaan niet onder de poort door maar
slaan rechtsaf, langs de stadsmuur. Het weer is nog steeds prima en op
ons gemak wandelen we over de keitjes. We komen langs het Arent Thoe
Boecopshuis, het stadskasteel dat rentmeester Arent in de 14e eeuw
bouwde in opdracht van de hertog van Gelder.
Stel je er niet al teveel van voor, het
is niet meer dan een flinke vierkante toren, flink verbouwd en met
grote ramen, die alleen door de daklijst met z'n kleine hoektorentjes
nog een beetje middeleeuws aandoet. Het heeft een tijd dienst gedaan
als stadhuis en politiebureau. Op de binnenplaats moeten de oude
politiecellen nog te zien zijn. Momenteel is er een museum in
gevestigd.
Een stukje verder komen we langs de
kerk, die in een hoek van het stadje geplaatst is. Men begon aan de
bouw van deze St. Nicolaaskerk in 1397, vlak na de aanleg van de
vesting. Het is een laatgotisch gebouw met een kruisvormige
plattegrond. Vermoedelijk heeft men geen al te betrouwbare aannemer
gekozen, want al halverwege de 15e eeuw, bleek de kerk zo bouwvallig
dat hij ingrijpend verbouwd moest worden.
De torenspits is in 1693 door brand
verwoest en niet meer herbouwd. Verder staat hij er keurig bij, als
wij er voorbij wandelen. Aan het eind van de straat komen we weer bij
onze auto uit, die vlak bij het Agnietenklootser geparkeerd staat.
Dit is in de 15e eeuw gesticht door de Zusters Des Gemenen Levens.
Momenteel doet het complex dienst als raadszaal en museum en is een
deel verbouwd tot woonhuizen.
Niet ver daar vandaan, aan de Van
Kinsbergenstraat, staat het voormalige weeshuis, dat later gebruikt
werd als Latijns School. Boven de ingang vraagt men, met een gedicht
van Vondel, om een gift voor de arme kinderen.
Terwijl de lucht langzaam betrekt
rijden we over de snelweg weer naar huis. Tien minuten buiten Elburg
barst er een stevig onweer los. De regen komt met bakken uit de nu
diep donkere wolken. Net op tijd...
NB: Dit verhaal is geschreven in 2015, voor het verenigingsblad van Artishock in Soest. De situatie ter plaatse kan inmiddels veranderd zijn.
Tekeningen: Gerard Kuit , foto's: Jan de Stripman
Bronnen: Jac.P.Thijsse – Langs de Zuiderzee 1915; Monumenten
in Nederland - Gelderland 2000; Google maps, Wikipedia en andere websites.
2 opmerkingen:
op het Instituut Van Kinsbergen heb
ik in begin 1940 een aantal maanden in de 1e klas v/d lagere School gezeten
Was dat in hetzelfde gebouw gevestigd, Cor ?
Een reactie posten