maandag 25 juli 2011

De Vecht 29 – Kasteel Nederhorst deel 2

Via de familie de Vos van Steenwijk komt kasteel Nederhorst in 1774 in het bezit van de rijke Amsterdamse bankier Joan Hope. Deze laat het na aan zijn drie zoons die echter in 1794, voor de Franse troepen van Napoleon, naar Engeland vluchten. In 1803 wordt het gekocht door predikant Henricus Rappardus, maar die kan er niet lang van genieten omdat hij al snel komt te overlijden.

In 1807 wordt het kasteel gekocht door meester Hans Hendrik van Haersma. Hij laat het na aan zijn nichtje jonkvrouw Constantina Jacoba Agnes Warin. Als zij sterft erft haar neef Godert Jacob Karel baron van Lynden de hele boel. 




Rond 1900 schrijft professor de Rijk: ‘De tegenwoordige ambachtsheer van Nederhorst den Berg is de oudste zoon van meester A.F. baron van Lijnden.’ Deze liet het huis opknappen en moderniseren. Er werd centrale verwarming aangebracht, het kasteel werd aangesloten op het elektriciteitsnet en de waterleiding. Ook werd het dak hersteld en werd een aantal vertrekken van betimmering voorzien.

In de tweede wereldoorlog valt het kasteel ten prooi aan verwaarlozing. De weduwe van de laatste eigenaar, Otto graaf van Bylandt, verkoopt het uiteindelijk in 1947 aan de NV Amstelburcht. In 1960 wordt het aangekocht door Jan Jonker, die er zijn waardevolle klokkenverzameling in huisvest. Jonker brengt het geheel onder in de, naar zijn overleden vrouw genoemde, Harmine Wolters Stichting, die met behulp van Monumentenzorg, aan een algehele restauratie van het kasteel begint.

In 1971 wordt kasteel Nederhorst door brand getroffen. Er blijven, als de rookwolken zijn opgetrokken, slechts kale muren over. Het herstel wordt gelukkig snel weer ingezet en in 1973 voltooid. Sindsdien ziet het kasteel er uit als we het nu kennen. Een vierkant gebouw met zeskantige torens op de hoeken. Het staat helemaal vrij in een ruime gracht, waar als Gerard en ik er zijn, een aantal jonge zwanen in zwemt.

De voorgevel is regelmatig, symmetrisch, ingedeeld, met aan weerszijden van de witomlijste ingangspartij een zestal kruisvensters met rood-geel geschilderde luiken. Aan de linkerkant zijn de luiken verwijderd, er staat een steiger en vermoedelijk wordt er geschilderd. Op de rechterhoektoren is een opvallend grote klok aangebracht.


Je vraagt je onwillekeurig af of het toevallig is, dat die rood-gele luiken de kleuren hebben van de Heer Bommels jas. Van 1966 tot het eind van de 20ste eeuw had Marten Toonder in het kasteel en een aantal bijgebouwen achter het koetshuis, namelijk zijn Toonderstudio’s. In de volksmaond wordt Nerderhorst ook wel aangeduid als Bommelstein en de ANWB heeft in de omgeving een “Bommelstein-route” uitgezet.

Gerard en ik genieten een tijdje van de fraaie aanblik van het kasteel, de mooie oprijlaan, met zijn hoge eiken en sierhek en het bloemperk met de grotendeels uitgebloeide rozen en de zonnewijzer. We maken wat foto’s en hoewel de zon vrolijk schijnt besluiten we nu toch een restaurantje te gaan zoeken voor een lekker warm kopje koffie en een stuk taart. 



Dit verhaal verscheen in 2008 in de Artishockberichten, verenigingsblad van culturele vereniging Artishock in Soest. Omstandigheden kunnen inmiddels veranderd zijn.
 



Tekening: Gerard Kuit



Bronnen: Prof. J.A.de Rijk – Wandelingen door Gooi- en Eemland 1905; Jac. P. Thijsse - de Vecht 1915; Kransberg en Mils – Kastelengids van Nederland 1979; Monumenten in Nederland 1996; Natuurwijzer van Natuurmonumenten 2001
Kasteel Nederhorst op Wikipedia; Nederhorst den Berg op Wikipedia 



3 opmerkingen:

Annet zei

Marten Toonder was ervast door geïnspireerd!

Omringd door zwanen is een kasteel mooier. Het geeft een bevestiging van het kasteelzijn:)

Hmmm Jan en dan een stukje taart!

Dat zijn van die kleine feestjes in het leven:)
Vooral als je paardenbloemen eet zoals ik, haha:)

Nog een fijne dag Jan!

Groet van Annet:)

Jan de Stripman zei

Dank je, Annet !

Vanochtend was het hier mooi, vanmiddag weer regen, helaas. Maar ik kan er een boek van Marten Toonder bij lezen, dat scheelt...;o)

Jan zei

Pas op dat je geen last van
boktor krijgt