De Zuiderzee deel 7 – Naarden Vesting, Promers bolwerk en Utrechtse poort

Op een prachtige, frisse, lente-ochtend rijden we opnieuw naar Naarden. We nemen de A1, richting Amsterdam, maar verlaten die ter hoogte van Naarden-Bussum om verder te gaan over de oude rijksweg.

Zo passeren Gerard en ik hotel Jan Tabak. Ik had onthouden dat de oude herberg afgebrand was en dat er daarna een witte, moderne, blokkendoos voor in de plaats gebouwd is. Dat klopt op zich wel, alleen was die brand al in 1817, toen Naarden belegerd werd door de Fransen.

Daar kan ik me niets van herinnerd hebben. In de 19e eeuw is er op dezelfde plaats echter een nieuw logement opgericht en misschien ben ik daar als kind wel eens langs gefietst. Dat pand is in 1977 afgebroken en daarna is het nieuwe nogal sfeerloze hotel gebouwd. Volgens de website van de gemeente is het in het Gooi desalniettemin 'een begrip'.

De Utrechtse poort

We slaan af naar Naarden-vesting en al gauw komen de imposante aarden wallen in zicht. Naast de oorspronkelijke, smalle, brug naar de Utrechtse poort is een nieuwe toegang gemaakt, voor het moderne autoverkeer. Vlak daarnaast parkeren wij, op het Promers-bolwerk, voor de kazerne.

We horen de klokken van de grote kerk beieren en zien op hun zondags geklede Naardenaren uit hun auto stappen. Ook wij stappen uit en wandelen langs het gesloten VVV-kantoor. Verplaatst naar Hilversum, wat gek is voor zo'n bezienswaardig stadje.

Er is wel een informatiepaal geplaatst, met een beeldscherm waarop je een virtuele wandeling door en rond de stad kunt maken. Ik druk op wat knoppen maar besluit als snel dat een echte wandeling waarschijnlijk veel leuker is.

De Utrechtse poort staat in de steigers. Je ziet dat het binnenkomend verkeer hier gedwongen wordt om twee bochten te maken, voor het de hoofdstraat op kan rijden. Dat zal bij een eventuele bestorming de boel in ieder geval vertraagd hebben.

Het poortgebouw dateert uit 1680, maar het werd in 1877 ingrijpend verbouwd. Professor de Rijk, die rond 1900 wandelverhalen publiceerde in de Gooi- en Eemlander, beschreef het zo:

'Zooals zij er nu staat, met haar kanteelen en rondissen, den spitsboog waarboven de Nederlandse leeuw en als frontispice een trofee van krijgsattributen (…) de beide medaillons, die aan de stadskant zijn aangebracht (...) zijn de aandacht waard, dewijl zij de bustes vertonen van Koning Willem III en Koningin Sophie.'

We maken wat foto's en wandelen de hoofdstraat in die eigenlijk de marktstraat heet.

---

Dit verhaal is geschreven in 2011 en is eerder verschenen in de Artishock Berichten, het maandblad van Vereniging Artishock in Soest. Het kan zijn dat inmiddels de situatie ter plaatse gewijzigd is.

Tekening: Gerard Kuit

Foto's: Jan de Stripman

Bronnen: Jacobus Craandijk – Wandelingen door Nederland 1879; Prof. J.A. De Rijk e.a. – Wandelingen door Gooi- en Eemland 1905; Jac.P.Thijsse – Langs de Zuiderzee 1915; Monumenten in Nederland - Noord-Holland 2006 ; Google maps en Wikipedia.

Zie op Wikipedia:  Naarden

Op Google Maps: Naarden

Website gemeente Bussum www.bussum.nl