De Zuiderzee deel 1 – Naar de kust

De reeks over de Zuiderzee is een nog niet geheel voltooid project. De eerste hoofdstukken zijn geschreven in 2010. We zijn even gestopt na hoofdstuk 67. Het zou kunnen dat we de rondrit nog eens helemaal voltooien, maar voorlopig moet de lezer het hiermee doen.

Niet ver van mijn huis is een heuveltje, dat de Lazarusberg wordt genoemd. Veel stelt het niet voor, ondanks die fraaie naam, het is nog geen 20 meter hoog. Toch was het ooit een bekend uitzichtpunt. Je kon daarvandaan kerktorens van Amersfoort en Utrecht zien. Je keek uit op de bossen van Soestdijk en Baarn en daaroverheen kon je zelfs een glimp opvangen van de Zuiderzee.

Maar goed, dat is al lang geleden. In boeken van wandelaars als Craandijk, die eind 19e eeuw zijn reisverhalen schreef, of Jac P. Thijsse, met zijn Verkade albums uit de eerste decennia van de 20ste eeuw, kun je lyrische verslagen lezen over de mooie vergezichten in Gooi- en Eemland.

Het dijkhuis bij Muiden

Inmiddels is er rondom al die heuveltjes veel gebouwd en vooral gegroeid. Ons land is veel dichter bebost dan een eeuw geleden en al die mooie bomen benemen ons het uitzicht. Nu moet je in een luchtballon klimmen, of op de kerktoren gaan staan om, vanaf Soestdijk, een glimp van de randmeren te kunnen opvangen.

De Zuiderzee bestaat natuurlijk niet meer. Maar met het boek van Thijsse in de hand kunnen we wel gaan kijken hoe de voormalige Zuiderzeekust er nu bij ligt.

Gerard en ik vertrekken op een mooie voorjaarsochtend richting Naarden. Daar is een woonwijkje dat het Jac.P.Thijssepark heet. We stoppen er even, maar veel bijzonders kunnen we er niet aan ontdekken. Het blijkt een doorsnee nieuwbouwwijk te zijn, gebouwd ergens in de jaren '70, of '80. Ingeklemd tussen de Naardertrekvaart en de oude Rijksweg van Amsterdam naar Amersfoort.

We rijden een stukje terug langs de vaart en steken die over, vlak bij Naarden-Vesting. Aan de overkant is een industrieterrein. Maar als we wat verder rijden, onder de A1 door, richting Muiden, wordt het uitzicht aangenamer. Weilanden, bomenrijen en een glimp van het Muiderslot.

Bij Muiden zoeken we de Noordpolderweg, die begint achter het Muizenfort. Een smal weggetje is het, maar het voert ons naar de Zuiderzeekust. Of eigenlijk de rand van het IJmeer.

Thijsse heeft hier ook gewandeld. Hij kwam uit Amsterdam en beklaagde zich erover dat het niet toegestaan was om direct vanaf het Muiderslot langs de zeedijk te lopen. Net als wij kwam hij tenslotte uit bij: '...'t mooie witte dijkhuisje, dat al van mijlen ver een van de meest in het oog vallende bijzonderheden van den Gooischen oever is.'

Hij zegt ook nog dat je van daar zo'n mooi zicht hebt op het Muiderslot. Dat is helaas niet meer zo. Vanaf de Noordpolderweg kun je het slot nog goed zien, maar bij het witte huisje zijn de bomen te hoog opgeschoten...

Dit verhaal is geschreven in 2010 en is eerder verschenen in de Artishock Berichten, het maandblad van Vereniging Artishock in Soest. Het kan zijn dat inmiddels de situatie ter plaatse gewijzigd is.

Tekening: Gerard Kuit

Foto's: De Stripman

Bronnen: Jac.P.Thijsse – Langs de Zuiderzee 1915; Google maps en Wikipedia.

Zie op Wikipedia: Jac. P. Thijsse en Naardertrekvaart 

De Noordpolderweg op straatinfo.nl

Op Google Maps: De Lazarusberg  en  de Noordpolderweg en Dijkweg bij Muiden