Toen tekenaar Gerard Kuit en ik enige tijd geleden Weesp bezochten zijn we ook even gestopt bij de van Houten fabriek. Of wat daar nu nog van over is. Al pratende kwamen we tot de ontdekking dat onze families een cacao-connectie hebben.
Mijn vader werkte lange tijd in de Amsterdamse haven en heeft daar menige cacaoboot helpen lossen. Mijn moeder heeft een tijdje als inpakster gewerkt bij chocoladefabriek Bensdorp, in Bussum. En Gerard's familiegeschiedenis ligt voor een deel in Weesp, bij van Houten's cacao. Zijn oma is geboren in Weesp en haar vader en grootvader hebben bij van Houten gewerkt.
Is dat dan zo bijzonder ? Zullen sommigen zich misschien afvragen. Nou, nee, half Weesp werkte op een zeker moment bij van Houten. Maar de uitvindingen, die in die fabriek gedaan, zijn waren wel van groot belang ! Nu, ja, ze zijn niet echt in Weesp gedaan, maar wel door de grondlegger van het concern, Casparus van Houten Sr. (1770-1858). Deze opende in 1815 zijn eerste chocoladefabriek, in Amsterdam.
 |
| Villa Casparus |
In 1828 kwam hij met een procedé dat het makkelijker maakte om het vet uit de cacaobonen te halen, waardoor die beter tot poeder vermalen en verwerkt konden worden, in allerlei heerlijke producten. Dit door van Houten uitgevonden proces, dat 'Dutching' wordt genoemd is nog immer, wereldwijd, de manier om cacaopoeder te maken.
In 1850 verplaatste zijn zoon Coenraad het bedrijf naar Weesp. Onder kleinzoon Casparus jr. ging van Houten internationaal. Hij was een van de eerste die reclamecampagnes lanceerde, met wervende teksten op trams en gevels.
Op de golven van het succes bouwde Casparus een enorme villa aan het Smalweesp, het gebouw staat er nog, maar in de 99 kamers zijn nu appartementen gevestigd. Casparus stierf zelf in 1901, het jaar dat zijn villa gereed kwam.
Uiteindelijk werd het bedrijf in 1962 verkocht en in '71 werden de fabrieken in Weesp gesloten. Van de originele gebouwen is nu niet veel meer terug te vinden. De tekening bij dit verhaal heeft Gerard gemaakt met een oude foto als voorbeeld.
Het merk van Houten bestaat nog wel en is momenteel eigendom van het Zwitserse bedrijf Barry Callebaut. En het bedrijventerrein aan de noordkant van Weesp heet nog steeds 'van Houten industriepark'.
Met de overgrootvader van Gerard liep het allemaal nog treuriger af. Hij stierf toen hij, bij het instappen, tussen een al rijdende trein en het perron terecht kwam...
Dit verhaal verscheen in 2009 in de Artishockberichten, verenigingsblad van culturele vereniging Artishock in Soest. Omstandigheden kunnen inmiddels veranderd zijn.
Tekening: Gerard Kuit
Bronnen: Prof. J.A.de Rijk – Wandelingen door Gooi- en Eemland 1905; Jac.P.Thijsse – De Vecht 1915; Monumenten in Nederland – Noord-Holland 2006
9 opmerkingen:
Wat een leuk verhaal !
@gooiboy - Dank je !
de Belgen zijn er eeuwig dankbaar voor ... ;-)
Puur graag.
En ontiegelijk grote brokken, voor minder ga ik niet.
@bert - En niet alleen de Belgen...;o)
@glaswerk - Schrok op...!
Ik ben getrouwd met een zoon van de chocolatiers van Van Houten ....... dusse ik wist hier al heel veel van.
eindelijk eens een positieve klank bij dutch!
in november 2012 zal het boek over de geschiedenis van C.J. van Houten& Zoon verschijnen, 224 p. met 300 afbeeldingen en hard cover door de auteur Peter van Dam.
Het is de bedrijfsgeschiedenis van 1815 tot 1971- zo dadelijk veel leesplezier en kopen!
PvD
@pvd - Leuk !
Een reactie posten