Als we om Bolenstein heen lopen blijkt Maarssen nog meer schilderachtige kanten te hebben. Het kasteel staat aan de rand van het dorp en naar links zie je het klassieke Vechtlandschap, met een theekoepel en geboomte waarachter je weer andere buitenhuizen vermoedt. Maar naar rechts, terug het dorp in, krijg je een heel andere indruk. De Vecht is hier omgevormd tot een stadsgracht met 18e en 19e eeuwse grachtenpanden.
Moderne motorjachten manoeuvreren behoedzaam op de ophaalbrug aan. We lopen langs hoge huizen, met namen als Raadhoven en De Boomgaard. Craandijk noemt ze '…typen dier oud-Hollandsche deftigheid en degelijkheid…'. Als we bij de brug komen rijdt er net een Rolls-Royce uit de jaren '50 voorbij die wonderwel bij de nostalgische omgeving past.
Jac. Thijsse schrijft niet zoveel over Maarssen. Dat komt omdat hij en zijn metgezellen er door de politie gearresteerd werden. Toen zij in 1915 langs de Vecht liepen was het land in opperste paraatheid, vanwege wat wij later de Eerste Wereldoorlog zijn gaan noemen. Dienstplichtigen waren gemobiliseerd, stellingen en forten gereed gemaakt voor het gevecht en ook langs de Vecht waren veel militairen op de been.
Een oplettende soldaat had, bij de molens van Zuilen, gezien dat Thijsse aantekeningen maakte in een boekje en had dat doorgegeven aan het bevoegd gezag in Maarssen. Het gezelschap werd van spionage verdacht en meegenomen het politiebureau. Thijsse kon de agenten van zijn onschuld overtuigen door zich bekend te maken als schrijver van de, toen al behoorlijk beroemde, Verkade-albums. Door het oponthoud kon hij niet veel aandacht meer schenken aan het dorp, hij moest zich haasten om in Nieuwegein de trein te halen.
Wij hebben minder haast en wandelen op ons gemak terug naar de auto. Als we even later opnieuw bij de brug aankomen blijkt dat we beter wat door hadden kunnen stappen, want nu staat de brug open. Links van ons zijn twee horecagelegenheden die, aan de naam te zien, bij elkaar horen: 'Zuster Francina' en 'Broeder Franciscus'. De deuren staan uitnodigend open. Koffie lijkt best een goed idee, maar we kunnen moeilijk de auto laten staan in de kleine file die zich voor de brug vormt.
Uiteindelijk gaat de brug weer dicht en kunnen we verder, het knusse winkelstraatje door en dan linksaf, weer op zoek naar de oevers van de rivier. Na een kort ritje draaien we de oprit van kasteel Goudestein op. We parkeren op een invalideparkeerplaats, aan de rand van het gazon achter het huis, het is er doodstil, dus we hinderen niemand.
Het kasteel rijst als een groot bakstenen blok voor ons op. Vier schoorstenen, met windvanen in de vorm van leeuwen en centaurs met pijl en boog, bekronen het dak. Rechts, half verscholen achter de bossages, staat het nieuwe, witte gemeentekantoor van Maarssen. Er is een pijl die verwijst naar parkeerplaatsen voor bruiloftsgasten.In het lagere bouwhuis, naast het kasteel, is het Nederlands drogisterijmuseum gevestigd en de historische kring Maarssen. De voorkant van het huis, met een hardstenen bordes, waar een rode loper op ligt, is op de Vecht gericht. Er is een formele tuin met rozenperken, dikke eikenbomen en een vijver met fontein. Aan de oever van de rivier is een smeedijzeren hek met in gouden letters de naam van het buiten.
Goudestein werd in 1628 gebouwd door Joan Huydecoper, ridder, Heer van Maarsseveen en Neerdijk en burgemeester van Amsterdam. Het was een van de eerste buitenplaatsen langs de Vecht. De Huydecopers, rijke kooplieden betrokken bij de Verenigde Oostindische Compagnie, kochten verschillende landerijen langs de vecht, waar ze huizen op lieten bouwen. Zo stimuleerden ze de mode van het buiten wonen in statige buitenhuizen.
Goudestein bleef de hoofdzetel van het geslacht Huydecoper, maar werd in de 18e eeuw wel helemaal opnieuw opgebouwd. Tot 1955 bleef het in handen van de familie. De laatste bewoonster was mevrouw Royaards-Huydecoper, die in 1938 overleed. In de oorlog had het gebouw diverse functies, ondermeer als onderkomen voor de Nederlandse arbeidsdienst voor meisjes en de Landwacht. Van 1946 tot '59 deed het dienst als Rijksinternaat voor Sociale Jeugdzorg.
Inmiddels was het aangekocht door de gemeente Maarssen die er, na een grondige restauratie, in 1961 het gemeentehuis in vestigde. In de jaren '80 en '90 werd het interieur gedecoreerd met muurbekleding en verlichting die past bij het karakter van het huis. Voor het bijpassende meubilair, uit de 17e, 18e en 19e eeuw, zorgde de Rijksgebouwendienst. Uit de collectie van de familie Huydecoper kreeg men een aantal familieportretten in bruikleen. De burgemeester en wethouders zitten er nu dus poepsjiek bij.
Dit verhaal verscheen in 2005 in de Artishockberichten, verenigingsblad van culturele vereniging Artishock in Soest. Omstandigheden kunnen inmiddels veranderd zijn.
Tekening: Gerard Kuit
Foto's: Jan de Stripman
Bronnen: J. Craandijk - Wandelingen door Nederland 1890; Jac. P. Thijsse - de Vecht 1915; ENSIE Lexicon 1952; Atlas van de Nederlandse kastelen 1980; Monumenten in Nederland 1996; Handboek Natuurmonumenten 1996.
Wikipedia over Maarssen en Goudestein
Website van de Gemeente Maarssen
4 opmerkingen:
mooi verslag weer jammer geen koffie bij zuster Francina
@cor - Er zijn altijd problemen met de koffie...;o)
We moeten maar eens bij jou langs komen...!
Mooi verslag. Ik hou van de kombinatie van algemene informatie en de kleine ooggetuige-belevenisjes. Later toch ook eens de voorgaande delen lezen.
@ron - Dank je ! En vanavond verschijnt deel 10 al...;o)
Een reactie posten