'De zee, de zee ! Welk Hollandsch hart
klopt niet van geestdrift en verrukking, als het oog de zee
aanschouwt !' Zo jubelt prof. J.A. De Rijk, in zijn 'Wandelingen door
Gooi- en Eemland', als hij beschrijft hoe hij, aan het begin van de
20ste eeuw, aan de oever van de Zuiderzee staat.
Wij hebben het water, van wat nu het
Gooimeer heet, niet meer gezien sinds Muiderberg. En ook op weg van
Oud-Valkeveen naar Huizen zullen we er niets van te zien krijgen. Wat
moet het aan die kust rustig zijn !
Maar we beklagen ons niet, hoor. Wij
rijden heel prettig, over een lommerrijke weg, door een iets golvend
landschap. Dit is de rand van de Utrechtse heuvelrug. Wat verder naar
het oosten begint de Gelderse vallei. De hoogteverschillen zijn
veroorzaakt door enorme gletsjers die hier, in de ijstijden, geulen
en heuvels gevormd hebben.
Voor onze prehistorische voorvaderen
waren de hogere gronden al van belang voor de landbouw. Langs de kust
van het Flevomeer en later de Zuiderzee werd ongetwijfeld ook gevist.
Huizen combineert beide en wordt wel de vissersplaats op de hei
genoemd.
Ik kende het eigenlijk alleen van de
nieuwbouwwijk, die er aan het Gooimeer is gebouwd. Architecturaal
niet erg opwindende flats, maar wel met een prachtig uitzicht. Ik ben
er wel eens op visite geweest.
 |
| Menukaart van een restaurant aan de haven... |
Aanvankelijk was Huizen een
agrarisch dorp, omringd door 'engen', zoals de essen in het Gooi
worden genoemd. Toen halverwege de 17e eeuw de haven van Naarden,
door aanleg van de vesting, afgesloten werd, nam het belang van
Huizen als vissersplaats toe.
Toch werd er pas in 1854 een echte
haven aangelegd. Voor die tijd zullen de vissers hun bootjes op het
strand hebben geland. Sinds de 19e eeuw deed men rond Huizen ook aan
zandwinning. De molenberg werd zelfs geheel afgegraven. De korenmolen
die er op stond, is in 1917 verhuisd naar het Openluchtmuseum in
Arnhem.
Gerard en ik navigeren, door het
moderne industrieterrein, naar de oude haven. Ook hier is het nodige
aan nieuwbouw gepleegd. Maar toch kunnen we parkeren, aan de
havenstraat, tussen overblijfselen van oude nijverheid, een
voormalige botterwerf en een kalkoven die omgebouwd is tot
restaurant.
Op de werf worden oude zeilschepen
gerepareerd en onderhouden. Het pand oogt authentiek, maar is
eigenlijk splinternieuw. De laatste oorspronkelijke werf van Huizen
sloot zijn deuren in 1967. In de jaren '90 ontstonden er plannen om
het oude ambacht nieuw leven in te blazen. Uiteindelijk kon in 2008
begonnen worden met de bouw van een nieuwe werf, naar oud voorbeeld.
In hetzelfde pand is een ambachtelijke smederij gevestigd.
Voor de kalkoven geldt een soortgelijk
verhaal. De pijpen van de voormalige ovens steken fier de lucht in en
het complex ligt er mooi bij, aan het water. Oorspronkelijk werd het
in 1918 – '20 gebouwd door de gebroeders Vos om er kalk uit
schelpen te branden.
Maar die kalkoven sloot in 1975 en werd
in 1989 gesloopt. In 1995 besloot men om een deel toch weer, met oud
materiaal, op te bouwen en in te richten als horeca-gelegenheid.
Helaas voor ons is het restaurant niet open. We zullen ergens anders
op zoek moeten naar een kop koffie...
Dit verhaal is geschreven in 2011 en is eerder verschenen in de Artishock Berichten, het maandblad van Vereniging Artishock in Soest. Het kan zijn dat inmiddels de situatie ter plaatse gewijzigd is.
Bronnen: Jacobus Craandijk – Wandelingen door Nederland 1879; Prof. J.A. De Rijk e.a. – Wandelingen door Gooi- en Eemland 1905; Jac.P.Thijsse – Langs de Zuiderzee 1915; Monumenten
in Nederland - Noord-Holland 2006 ; Google maps en
Wikipedia.
7 opmerkingen:
Fijn om te lezen. Ja ik weet nog dat je beschreef dat je bij B. op bezoek was.
In Huizen staan veel huizen (grapje)
Toen ik er woonde leefde ik nog erg vluchtig en vlinderig...van daaruit zijn we naar Drenthe gevlinderd....
Ik bedoel ik had nauwelijks besef van dit oude dorpje.....
Groetjes....
Inderdaad, Annet, B. heeft dat mooie uitzicht...;o)
Wat leuk om dit te lezen. Het is toch ook al weer zo'n veertig jaar geleden dat wij aan de de Kattestaart (en geen Kattestraat) woonden
Hilko
34 jaar Jan....
@Annet en Hilko - 34 jaar is ook best lang geleden...;o)
Jan dat heb je goed. Zelfs op de fiets valt een heel stuk randmeren buiten de tocht. Na Oud-Valkenveen draai je weer naar het water en gaat het via een duinachtig pad naar Huizen, je komt niet ver van Thales Huizen of de kalkovens weer het bos uit. Dat bos heeft een mooie naam: Wolfskamer.
(Als je het stuk tussen Harderwijk en Elburg nog niet gedaan hebt probeer dan zoveel mogelijk de waterkant te volgen (daar is ook een stuk uitsluitend fietspad). Ik vind dat een heel mooi stuk wiedeland beschermt door een dijkje van niets).
@martin - We zijn nu gevorderd tot Spakenburg, wat verkenningen betreft. Vlak daarvoor hebben we een stukje langs het Eemmeer gereden. Het stuk tot aan Nijkerk moet ook mooi zijn, maar dat komt dus nog...;o)
Een reactie posten