zaterdag 27 augustus 2011

De Vecht 32 – Molens bij Weesp


Als Gerard en ik bij fort Uitermeer wegrijden slaan we per ongeluk rechts af in plaats van links. We zien onze vergissing in wanneer we weer bij de provinciale weg naar Hilversum uitkomen. Maar ook nu blijkt onze gewoonte, om op zondagochtend onze verkenningsritjes te doen, een voordeel. 
 
Het is doodstil. Gerard kan zonder probleem de weg op rijden om de auto te keren en even later rijden we weer over een smal weggetje, langs de Vecht, richting Weesp.

Het weer is nog steeds prachtig. Helderblauwe hemel. De zon schijnt op de rietkragen langs de rivier en doet de witte boerderijen langs de weg blinken. Verder naar rechts passeert een trein, over de spoorlijn van Amsterdam naar Amersfoort. Op het weggetje wordt gejogged, er is bijna geen autoverkeer. We stoppen even als we aan de overkant twee molens zien staan. 


Gerard daalt af naar de oever en klimt op een steigertje om mooiere foto's te kunnen maken. De opnamen raakt hij later kwijt, bij een ongelukje met zijn computer. Maar gelukkig maak ik ook wat plaatjes en een kort filmpje.

De molens liggen pal naast elkaar, aan de oever van de rivier, vlak buiten Weesp. Als we verder stroomafwaarts kijken zien we de torens van de stad al en de witte ophaalbrug. Op internet vind ik later de mooie informatieve site www.weesperwieken.nl over de molens van het stadje.

Daar zie ik dat de linker, met de donkere wieken, 'd' Eendracht' heet en de rechter, waarvan de wieken licht gekleurd zijn, 'de Vriendschap'. De eerste molen wordt nu gebruikt als woonhuis, maar de Vriendschap is nog in bedrijf. Als er genoeg wind is wordt er drie dagen in de week graan gemalen.

Ik citeer even de website: 'Veel van het vers tussen de molenstenen gemalen meel wordt in de molen verwerkt in de speciaal door ons samengestelde mixen voor molencake, pannenkoekenmeel, kruidkoekmix, speculaasmix en broodbakmixen. De broodbakmixen zijn zeer geschikt voor de broodbakmachine als wel voor het traditionele bakken.'



Zicht op Weesp
Al in de 17e eeuw stonden er op deze plaats twee molens. De Eendracht stamt uit 1691 en heeft de eerste honderd jaar van zijn bestaan mout gemalen voor de Weesper jeneverstokerijen. Aan het begin van de 19e eeuw wordt hij eerst omgebouwd tot schelpzandmolen en wat later, nadat hij opgekocht is door vier timmerlieden, ingezet als houtzaagmolen.

Na een periode van verval wordt de molen in de jaren '50 van de vorige eeuw eerst van buiten gerestaureerd en inwendig omgebouwd tot woonhuis. Nog later wordt ook het bedrijfsgedeelte gerestaureerd, zodat er nu weer gemalen zou kunnen worden.

De Vriendschap staat op de plaats van een eerdere 17e eeuwse molen, die aanvankelijk 'het Bosch' en later 'het Anker' heette. Na blikseminslag brandde die molen in 1899 af. Op het fundament werd een 200 jaar oude molen uit Amsterdam geplaatst. Die heette oorspronkelijk 'de Eendracht', maar omdat de buurmolen die naam al droeg werd de nieuwkomer omgedoopt tot 'de Vriendschap'.

Ook deze molen is in de loop van de 20ste eeuw in onbruik en verval geraakt. In 1974 wordt hij gekocht door de gemeente en na restauratie weer in gebruik gesteld. Bij de molen is een winkeltje waarin de ter plaatse gemaakte meelmixen worden verkocht. Ook geschikt dus voor de broodmachine !



Dit verhaal verscheen in 2009 in de Artishockberichten, verenigingsblad van culturele vereniging Artishock in Soest. Omstandigheden kunnen inmiddels veranderd zijn.




Tekening: Gerard Kuit


 
Bronnen: Prof. J.A.de Rijk – Wandelingen door Gooi- en Eemland 1905; Jac.P.Thijsse – De Vecht 1915; Monumenten in Nederland – Noord-Holland 2006



 


4 opmerkingen:

martin zei

Vorige week zaterdag fietste ik er langs (aan de andere kant, dus op de oever waar ze staan) en draaiden ze allebei. De winkel was open en het hek naar de woonhuismolen dicht.

Nu weet ik er weer wat meer over.

Jan de Stripman zei

@martin - Ja, dit is jouw achtertuin, hè...;o)

bert deben zei

hoe toerisme en ecologie mooi kunnen samengaan !

Jan de Stripman zei

@bert - Het is wat dat betreft jammer dat ik niet zo ver meer kan fietsen...