Toen de Zuiderzee nog een zee was lag
het eiland Urk daar middenin. Het was zo'n 20 kilometer varen naar of
van het vasteland. Als je geen visser was had je er vermoedelijk niet
veel te zoeken en de Urkers, op hun beurt, kwamen alleen naar het
vasteland om vis te verkopen. En inkopen te doen, waarschijnlijk,
want veel andere producten zullen er op het eiland niet gemaakt of
verbouwd zijn.
Jac. P. Thijsse schrijft, in zijn
Verkade-album 'Langs de Zuiderzee', niet veel over Urk. Dat er vis
gevangen werd en dat hij tijdens een zeiltochtje eens behoorlijk
zeeziek is geworden, omdat er bij het eiland zoveel deining stond.
Hij schrijft wel over de plannen om een afsluitdijk te bouwen en
delen van de Zuiderzee droog te leggen.
Die plannen zijn inmiddels
werkelijkheid geworden en wij rijden, vanaf Soestdijk door de
Flevopolder, in minder dan een uur naar Urk. Het voormalige eiland
ligt aan de rand van de Noordoostpolder en je ziet het vanaf de
ketelbrug al in de verte liggen. Het is een zogenaamde keileembult,
bestaande uit materiaal dat opgestuwd is door de gletsjers in de
ijstijden.
 |
| Huisjes aan de haven |
Het hoogste punt van Urk steekt zo'n 9
meter boven het omringende land en water uit. Dat merk je, als je het
dorp binnenrijdt, de weg gaat omhoog en als je er rondloopt zijn er
hellende straatjes en ook hier en daar trappen, om het hoogteverschil
te overbruggen.
We parkeren de auto bij de Bethelkerk,
een fors maar niet al te oud gebouw met een groot, rond, glas in
loodraam in de gevel. We lopen naar het eerste torenspitsje dat we
zien en dat van het voormalige raadhuis blijkt te zijn. Ook dat is
geen stokoud gebouw, het dateert uit 1905, maar het heeft een aardig
klokkentorentje, waar de zwaluwen rond zwieren en een spreeuw zit te
zingen.
In de jaren '80 bouwde men een nieuw
gemeentehuis, in het oude pand is sindsdien een museum gevestigd. Men
heeft er uiteraard vooral aandacht voor de geschiedenis van het
eiland, de klederdracht en het visserijverleden. Er zijn ook een
aantal winkelinterieurs nagebouwd.
We gaan verder, een winkelstraatje in.
Urk grossiert niet in monumentale panden, de huisjes zijn over het
algemeen laag en niet veel ouder dan 150 jaar, maar toch is het wel
sfeervol. Hoewel op deze maandagochtend niet veel winkels of
horecagelegenheden open zijn. Het geeft niet, de zon schijnt, het is
rustig, wij vermaken ons wel...
NB: Dit verhaal is geschreven in 2016, voor het verenigingsblad van Artishock in Soest. De situatie ter plaatse kan inmiddels veranderd zijn.
Bronnen: Jac.P.Thijsse – Langs de Zuiderzee 1915; Monumenten
in Nederland - Gelderland 2000; Google maps, Wikipedia en andere websites.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten