maandag 13 juni 2011

De Vecht 24 – Nigtevecht en het pontje naar Nederhorst

‘We gaan de brug over en dan nog een tweede brug over het kanaaltje, dat de Vecht met het Rijnkanaal verbindt en zijn dan in Nigtevecht, dat zich een kwartieruur ver, huis aan huis, langs de vecht uitstrekt. Van de Vecht zelf krijg je slechts zelden iets te zien, want die stroomt langs de achtertuintjes…’, schrijft Jac P. Thijsse in 1915. En er lijkt sindsdien niet veel veranderd in het kleine Vechtdorp.


Nigtevecht is in 1673, door de Franse troepen van Lodewijk de veertiende, grotendeels verwoest. Het kerkje heeft in de sacristie en het onderste deel van de toren nog oudere muurrestanten, maar moest verder, na de Franse inval, opnieuw opgebouwd worden. Het interieur is grotendeels 17e eeuws, het houten tongewelf werd, samen met het dak van het koor, in 1962 – ’65, vernieuwd.

We kunnen niet naar binnen, want als Gerard en ik er langs lopen is de zondagsdienst in volle gang. De dorpsstraat, die de bocht die de Vecht hier maakt elegant volgt, is vol met geparkeerde auto’s. Voor de kerk staat een laag, 18e eeuws, schoolgebouwtje, momenteel in gebruik als gemeenschapshuis. Een gevelsteen herinnert aan een grote verbouwing in 1883.


Een paar huizen eerder passeerden we de dorpspomp. Een fraai smeedijzeren gevaarte, dat in 1893 aan Nigtevecht geschonken werd door mevrouw de Pré – Theunissen, ter nagedachtenis aan haar overleden man. Een jaartje later gaf mevrouw de Pré opdracht tot de bouw van een kapitaal landhuis, Zwaanwijk (Thijsse noemt het Swaanswijk), even buiten het dorp. We zullen er later nog stoppen.


Tegenover de kerk voert een wandelpad, tussen de huizen door, naar de rivier en het pontje naar Nederhorst. Gerard en ik gluren naar binnen bij het pontwachtershuisje. Dat is helaas niet erg monumentaal, het lijkt eerder afkomstig uit een grote bouwmarkt. Maar knus heeft de pontwachter het er wel. We ontwaren een kacheltje en een oude tv. Ajax-vlaggen sieren de achterwand en even denkt Gerard zelfs een fles jenever te zien, maar het is in werkelijkheid een lege frisdrankfles.

De pont is niet veel meer dan een ijzeren bak van twee bij twee meter, met een hekje eromheen. Thuisgekomen vraag ik me af hoe het pontje eigenlijk naar de overkant komt. Via een kabel waarschijnlijk, want een motor heb ik niet gezien. Op de steiger staan een paar eendjes naar de overkant te kijken. Daar aan de horizon ligt Nederhorst den Berg. We zullen om moeten rijden tot de volgende brug, vlakbij Weesp, voor we daar naar toe kunnen.





Dit verhaal verscheen in 2008 in de Artishockberichten, verenigingsblad van culturele vereniging Artishock in Soest. Omstandigheden kunnen inmiddels veranderd zijn.
 




Tekening: Gerard Kuit


Bronnen: J. Craandijk - Wandelingen door Nederland 1890; Jac. P. Thijsse - de Vecht 1915; ENSIE Lexicon 1952; Kransberg en Mils - Kastelengids van Nederland 1979; Atlas van de Nederlandse kastelen 1980; Monumenten in Nederland 1996; Handboek Natuurmonumenten 1996; Cultuurhistorische routes in de provincie Utrecht - De Hollandse waterlinie 1996.



Naschrift naar aanleiding van de reactie van Martin:

Een jaar later zijn we langs Nigtevecht gevaren met een salonboot. Ik heb toen deze twee foto's gemaakt. Op de eerste zie je de aanlegplaats van de pont, met wachtende passagiers en het wachthuisje.

Zie voor actuele informatie over het pontje de reactie van Bart, hieronder...

De tweede foto is een zicht op de kerk van Nigtevecht...

8 opmerkingen:

Unknown zei

de school en de kerk stonden vroeger vaak pal naast elkaar dat klopt; het schooltje waarvanb ik hoofd was leunde als het ware ook tegen de kerk

Jan de Stripman zei

@cor - Bij ons in het dorp had je een kruispunt met kerk, school, bank, klooster en begraafplaats, achter de kerk ook nog een kroeg. Helaas is een deel inmiddels gesloopt of gemoderniseerd...

martin zei

Jan je ziet nergens hoe die pont op zijn plaats blijft. Er zal wel een kabel onder lopen. Vaak zit die iets verderop op de wal vast. Op jouw tekening en foto's niets van te zien.

Jan de Stripman zei

@martin - Het is een raadsel ! Ik heb misschien nog ergens een foto vanaf het water. Een paar jaar geleden zijn we er langs gevaren. Ik zal eens zoeken...

martin zei

Volgens mij gewoon een motorpont zonder kabel. Zal er ook opletten als ik daar weer eens langs kom. Er moet dan wel een pontjesbaas opzitten.

bart zei

Sinds kort is er een nieuwe pont, nu een electrische. Deze loopt inderdaad over een kabel en maakt gebruik van twee schroefaandrijvingen. Ook is het pontwachtershuisje vernieuwd. Het ziet er veel beter uit, het past nu helemaal in de omgeving. We zijn er blij mee in Nigtevecht. Kom eens langs. U bent van harte welkom.

Jan de Stripman zei

@martin - Ik had eigenlijk wel verwacht dat je er vandaag nog even heen zou fietsen...;o)

@bart - Kijk, daar hebben we iets aan ! Een reporter ter plaatse. Hartelijk dank, ook voor de vriendelijke uitnodiging.
Eigenlijk zat het in de planning om er gisteren weer langs te varen, maar ons boottochtje ging op het laatste moment niet door...

martin zei

Jan dat hoeft niet meer met Bart on the spot. Bart bedankt.